CHAPTER III: Giải đáp “1 vạn” câu hỏi xoay quanh Ngành Khoa học Y sinh
Các ngành về khoa học sự sống nói chung và Ngành Khoa học Y sinh nói riêng đang nhận được sự quan tâm của nhiều bạn trẻ có thể mạnh ở các môn Sinh và Hóa. Sự xuất hiện của em Cô Vy đã khiến cho không chỉ người lớn mà còn có các bạn trẻ – những mầm non tương lai của đất nước đặc biệt quan tâm hơn đến môi trường sống và chất lượng cuộc sống của con người.
Vậy nên nối tiếp chuỗi Series “Bàn về chuyện ngành, kể về chuyện nghề”, VNUK Career Service sẽ giải đáp từ A đến Z những thắc mắc chung của các bạn về Ngành Khoa học Y sinh để bạn có thêm nhiều manh mối lựa chọn con đường đi này cho 4 năm Đại học sắp tới.
“What?”
Có nhiều bạn hay nhầm lẫn giữa 2 ngành này với nhau. Sinh viên Y Sinh sẽ nhận được nhiều câu hỏi như “Khoa học Y Sinh là gì?”, “Ngành gì nghe lạ vậy?” hay “Ngành này có giống Công nghệ Sinh học không?”. Dù có họ hàng xa, láng giềng gần nhưng 2 ngành học này cũng có những điểm khác biệt đặc trưng nhé.
Nói một cách đơn giản, Khoa học Y Sinh (Biomedical Science) đưa chúng ta đi khám phá sự sống và cách mà nó vận hành từ trong một tế bào nhỏ bé cho đến khi tạo thành một cá thể hoàn chỉnh. Để rồi từ đó, vận dụng những công nghệ sinh học tân tiến để phục vụ trong lĩnh vực sức khỏe, chữa bệnh cứu người. Ngành này còn được mệnh danh là nền tảng của ngành công nghệ chăm sóc sức khỏe. Dễ hiểu hơn, khi Khoa học Y Sinh tìm ra cách mà virus tác động đến cơ thể con người, sẽ mở ra cánh cổng đến với liều vaccine tạo ra hàng rào miễn dịch chống lại chính loại virus đó. Thế nên, Khoa học Y Sinh chính là ngành nghiên cứu “trăm tỷ” đấy nhé.
Công nghệ Sinh học (Biotechnology) cũng sử dụng công nghệ cao để ứng dụng vào đời sống. Nhưng phạm vi ứng dụng của ngành này sẽ bao trùm nhiều lĩnh vực hơn so với người anh em láng giềng, ví dụ như: các sản phẩm sinh học, thuốc, chế phẩm, phân bón, thực phẩm. Các loại phân bón với nhiều thành phần khác nhau giúp cho cây trồng sinh trưởng và phát triển chính là kết quả của ngành Công nghệ Sinh học đấy.
“Why?”
Khoa học Y Sinh lạ từ cái tên gọi, tuy nhiên, nó lại thân thuộc đến bất ngờ, chỉ là chúng ta không nghĩ đến thôi. Một ví dụ đơn giản như Vaccine – một cái tên rất “hot” trong thời Đại Dịch năm Cô Vy hiện nay, thứ vũ khí chống lại “kẻ đáng ghét mà ai cũng biết là ai đấy” – là chiếc khiên kiên cố giúp hệ miễn dịch và cơ thể con người chiến đấu. Mấy ai biết được đây là một trong những thành tựu của ngành Khoa học Y Sinh. Chọn lọc tự nhiên khiến các loài sinh vật biến đổi và tiến hóa để thích nghi với môi trường sống. Bệnh tật là một trong số đó. Nhưng có thể nói Khoa học Y Sinh chính là chiếc chìa khóa thần kỳ làm ngưng đọng quá trình chọn lọc, giúp con người khỏe mạnh hơn.
Hay chúng ta luôn ngưỡng mộ những nhà khoa học miệt mài trong phòng thí nghiệm, nghiên cứu cái này, thử nghiệm cái kia. Một phần trong số họ chính là những cao thủ “phái” Khoa học Y Sinh, trải qua quá trình đào tạo và phát triển để cống hiến tri thức vào những công trình lớn, thí dụ như Dự án giải mã Bộ gen Người mở ra một cơ hội mới cho việc nghiên cứu bệnh học, dự đoán các vấn đề về sức khỏe hay tìm kiếm các bất thường về mặt di truyền.
“How?”
Không chỉ đơn giản là khoác lên mình chiếc áo blouse trắng, mang bên mình một quyển sổ ghi chép hay “gác” một cặp kính dày cộm trên sống mũi là có thể thành nhà khoa học Y Sinh đâu nhé.
Sách chính là người tình nghìn năm đối với sinh viên Y Sinh, bạn có thể thấy đủ các loại từ sách giáo khoa, sách tham khảo, thậm chí cả những tập hướng dẫn sử dụng máy móc thiết bị nho nhỏ cũng cần được nghiên cứu kỹ càng. Đấy là chưa nhắc đến một kho tàng ebook và các bài báo khoa học trong chiếc laptop. Đây chính là cách mà sinh viên Y Sinh mở mang tri thức và tiếp cận với những nghiên cứu mới, những phát hiện đột phá cũng như tham khảo tìm hướng đi riêng cho bản thân.
Ngoài việc đọc, não bộ cũng phải chạy đủ các loại phương trình, tính toán suy nghĩ để “bẻ khóa” mật mã những vấn đề của sự sống. Lắm lúc còn phải lăn xả với đủ thứ loại thí nghiệm, nâng cao tay nghề nuôi cấy mấy em vi khuẩn từ lúc còn tấm bé cho tới lúc lớn lên, học 7749 loại công thức tính toán và sử dụng các loại máy móc (có thể to bằng một căn villa, ví dụ kính hiển vi điện tử). Nhưng đương nhiên, trên con đường này không thể thiếu bóng dáng một người thầy. Đối với sinh viên Y Sinh, việc có một người hướng dẫn, định hướng về mặt nghiên cứu là rất quan trọng. “Sư phụ” sẽ truyền đạt lại cho đệ tử những kinh nghiệm quý báu trong suốt những năm nghiên cứu để thế hệ sau ứng dụng, phát triển nó hơn nữa.
Và không phải ngày một ngày hai là thành thiên tài, đây là một quá trình thử thách sự kiên nhẫn trải qua cả tỉ tỉ lần thất bại mới thấy được thành tựu.
“When?”
Chương trình Đại học chính quy là 4 năm, còn chương trình thực tế của cuộc sống thì không bao giờ có điểm kết thúc. Mỗi giây, mỗi phút, mỗi giờ đều có những điều kỳ diệu xảy ra xung quanh trái đất tròn màu xanh này, và bí ẩn về sự sống không bao giờ là hữu hạn. Có cả một nghìn lẻ một câu hỏi vì sao vẫn đang được các nhà nghiên cứu miệt mài ngày đêm để tìm ra lời giải đáp. Thế nên đối với sinh viên Y Sinh chúng mình, việc tiếp thu kiến thức là “non-stop”. Học, học nữa, học mãi.
Sau khi cày bừa hết 4 năm, các bạn sinh viên có rất nhiều lựa chọn cho bản thân. Bạn có thể tiếp tục tu luyện để trở thành một “nông dân cày bừa” chuyên nghiệp thông qua các chương trình sau đại học như thạc sĩ, tiến sĩ, hay nghiên cứu sinh. Bật mí nho nhỏ chính là cơ hội học bổng vô cùng rộng lớn đối với ngành Khoa học Y Sinh. Thế thì ngại gì không thử thách bản thân một chút nhỉ?
Ngoài ra, các trường Đại học khắp nơi cũng tổ chức những trại hè khoa học dành cho sinh viên có niềm đam mê cháy bỏng với nghiên cứu. Đây là cơ hội để bạn học được bí kiếp từ những người giỏi nhất với kinh nghiệm đầy mình, cũng như kết thêm bạn mới bốn phương, và được “hít bầu không khí” sang xịn mịn của một phòng thí nghiệm chuyên nghiệp chuẩn không cần chỉnh.
“Where?”
Cầm tấm bằng cử nhân Khoa học Y Sinh trên tay, xoay đi xoay lại chưa biết bản thân nên tiếp tục bước về hướng nào? Dưới đây là một vài gợi ý để các bạn sinh viên theo đuổi sự nghiệp tương lai:
– Kỹ thuật viên trong phòng xét nghiệm, trung tâm nghiên cứu của các bệnh viện hoặc trung tâm chăm sóc sức khỏe công lập và tư nhân;
– Nhà khoa học, nghiên cứu viên, hay giảng viên tại các trường, viện Đại học và nghiên cứu;
– Chuyên gia / chuyên viên làm việc trong bộ phận nghiên cứu của các công ty dược – mỹ phẩm, hay phát triển thị trường tại các công ty sản xuất và phân phối dược – mỹ phẩm;
– Chuyên gia sinh học, công nghệ sinh học và an toàn sinh học;
– Tiếp tục theo học chương trình sau đại học (Thạc sĩ, Tiến sĩ) về khoa học sự sống và các lĩnh vực khoa học và kỹ thuật liên quan đến y tế
– Nhà báo về khoa học sự sống hay Chuyên viên tư vấn pháp lý liên quan đến y dược
– Nhà quản lý dự án về y tế hay quản lý thực phẩm và thuốc hay Doanh nhân trong ngành y dược.
Đừng lo lắng khi bản thân còn lơ mơ khi lựa chọn sự nghiệp tương lai nhé. Chương trình học của Khoa học Y Sinh cũng như những kỳ thực tập sẽ giúp bạn tìm được đam mê và bến đỗ, chỉ cần bạn cố gắng hết mình, dấn thân càng nhiều càng tốt, và không ngại tiếp thu cái mới cái lạ.